Geschiedenis

100 jaar landbouw van de toekomst

Hieronder hebben we de mijlpalen op een rijtje gezet, die een goed beeld geven van de ontwikkeling van de biodynamische landbouw en Stichting Demeter in Nederland.

1924: Landbouwcursus

Boeren en grootgrondbezitters maken zich zorgen ten tijde van de introductie van chemie in de landbouw. Ze zien een toename van ziektes in hun gewassen en bij hun vee en vragen Rudolf Steiner om raad. Zijn ‘Landbouwcursus’ vormt het begin van de biodynamische landbouw, gericht op de samenhang van alles wat leeft.

1926: Loverendale van start

Marie Tak van Poortvliet richt de Cultuurmaatschappij Loverendale op, waar zij haar zes boerderijen in onderbrengt, totaal 200 hectare. Loverendale vormt een krachtige impuls voor ontwikkeling van biodynamisch in Nederland met onderzoek, stageplekken, publicaties en een klantenkring.

1928: Introductie Demeter keurmerk

In Duitsland wordt het Demeter-keurmerk geïntroduceerd en geregistreerd als internationaal handelsmerk. De eerste normen voor de kwaliteitscontrole werden geformuleerd.

1931: Wereldwijde groei

Wereldwijd bestaan er 1.000 biodynamische boerderijen.

1937: BD-Vereniging van start

Consumenten (uit de klantenkring van Loverendale), boeren en artsen richten de Vereniging ter Bevordering van de Biologisch-Dynamische Landbouwmethode op: zij streven naar gezonde landbouw die gezonde voeding voortbrengt.

1946: Nieuwe impuls na de oorlog

De Vereniging maakt een nieuwe start, nadat zij in de oorlog was ondergedoken vanwege het verbod op antroposofische organisaties. Het nieuwe ledenblad ‘Vruchtbare Aarde’ verschijnt en de ‘studiegroep van practici’ gaat van start.

1947: Warmonderhof van start

Consumenten (uit de klantenkring van Loverendale), boeren en artsen richten de Vereniging ter Bevordering van de Biologisch-Dynamische Landbouwmethode op: zij streven naar gezonde landbouw die gezonde voeding voortbrengt.

1952: Start wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek naar de ontwikkeling en impact van biodynamische landbouw start in samenwerking met Duitse universiteiten en andere wereldwijde organisaties.

1964: Eerste BD-consulent

De BD-Vereniging neemt Rolf ten Siethof in dienst. Hij is adviseur, controleur, onderzoeker, preparatenmaker en steun en toeverlaat. Via een Consulentenfonds is geld gespaard: zo deed Loverendale 1 cent per brood in de pot.

1977: Oprichting Kraaybeekerhof

Michiel Rietveld en Sjoukje Rijpstra starten het Studiecentrum Kraaybeekerhof als onderdeel van de BD-Vereniging. Eelco Schaap wordt de tweede BD-landbouwconsulent.

1978: Oprichting BD Grondbeheer

BD Grondbeheer verwerft met donaties biodynamische gronden om ze uit het economisch verkeer te halen en veilig te stellen voor volgende generaties. In 2024 beheert de stichting ruim 600 hectare.

1979: 150 biodynamische boerenbedrijven

Rolf ten Siethof en Eelco Schaap komen in dienst van de Rijksvoorlichtingsdienst. Het landbouwministerie en de BD-Vereniging betalen ieder de helft van de kosten. Er zijn inmiddels circa 150 BD-bedrijven en circa 120 EKO-bedrijven in Nederland.

’80 – ’90: Opbouw handelsketen

Proserpina en andere regionale verdeelcentra bloeien op. In 1980 start de eerste BD-melkfabriek in Limmen, in 1981 De Groene Weg met biodynamische vleesverwerking en in 1983 start Odin. Demeter introduceert normen voor voedselverwerking en is daarmee het eerste biologische orgaan met criteria voor handel- en verwerking.

1997: Demeter Internationaal van start

Wereldwijd zijn er 19 onafhankelijke Demeter-organisaties, gevestigd in Oostenrijk, Australië, Brazilië, Canada, Denemarken, Egypte, Finland, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Zweden, Zwitserland en de Verenigde Staten van Amerika. Deze organisaties verenigingen zich in Demeter-International.

1999: 75-jarig jubileum

De biodynamische landbouw viert haar 75e verjaardag met een vernieuwd logo. Er zijn 3.500 Demeter-producten, waaronder ook kleding en toiletartikelen, verkrijgbaar in winkels. Het assortiment blinkt uit in kwaliteit, van eersteklas wijnen tot bekroonde boerenkazen. Demeter is de grootste leverancier van biologische goederen ter wereld.

2002: Bescherming van het handelsmerk

Op 1 november 20022 wordt de International Biodynamic Association (IBDA) opgericht, inclusief het eigendom en de bescherming van het handelsmerk ‘Demeter’ en ‘Biodynamisch/Biodynamic” over de hele wereld.

2006: Oprichting Stichting Demeter

De BD-Vereniging brengt de certificering en de promotie van het keurmerk onder in een zelfstandig orgaan: Stichting Demeter wordt opgericht.

’06 – ’24: Volop ontwikkeling!

Biodynamische boeren werken in groepen aan ontwikkeling van zichzelf en hun bedrijf via Collegiale Toetsing en BD-beroepsontwikkeling. Handel en (online) winkels professionaliseren.

2024: 100 jaar landbouw van de toekomst!

De biodynamische landbouw viert wereldwijd haar 100-jarige bestaan. Biodynamische landbouw biedt inspiratie als natuurinclusieve, diervriendelijke en schone vorm van landbouw; als pionier in zorglandbouw; als vernieuwer in samenwerkingsvormen met burgers en consumenten.

2026: 100 jaar BD-landbouw in Nederland

Boerderij Loverendale – Ter Linde in Oostkapelle, de oudste biodynamische boerderij van Nederland, viert haar 100-jarig bestaan!

Godin Demeter

Nieuws & blogs