Van opa op vader op dochter. Lizelore Vos is de derde generatie op biodynamisch akkerbouwbedrijf Maatschap Dames & Heren Vos in Kraggenburg (Flevoland). Als boerin maakt zij keuzes, die bijdragen aan bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit en krachtige gewassen. “Ik werk eraan dat de vele generaties na mij hier kunnen boeren. Daar mogen consumenten op vertrouwen.”
Als klein meisje was Lizelore al druk bezig in de tuin en met de natuur. Hoewel ze al jong wist dat ze in de voetsporen van haar ouders wilde treden, koos ze na de middelbare school eerst voor een studie Diergeneeskunde: “Als je tussen planten opgroeit en niet verder kijkt dan dat, blijft je gezichtsveld te klein. Ik wilde ook weten wat er in de rest van de wereld gebeurt. Het was goed voor mij om in de stad te wonen, mijn vrouwzijn te ontdekken en reizen te maken. Mijn stages heb ik ver van huis gedaan: projecten in Mozambique en Tanzania. Toen ik afgestudeerd was, begon ik met twee dagen in een dierenartsenpraktijk en drie dagen op de boerderij. Inmiddels heb ik met veel plezier volledig voor het boerenvak gekozen.”
Weerspiegeling
Op 90 hectare teelt Lizelore luzerne, uien, wortels, witlof, tarwe, suikermaïs, doperwten, aardappels, verse soja en pompoenen. Hierbij krijgt ze hulp van een fulltime medewerker, haar ouders en in de zomermaanden scholieren uit de buurt. “De plant is een weerspiegeling van zijn omgeving,” aldus Lizelore. “Ik probeer gewassen te telen, die puur vanuit bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit hun vitaliteit en voedzaamheid verwerven. Krachtige gewassen, die ik niet al teveel hoef bij te sturen, inspireren mij.” Mensen zijn ook een weerspiegeling van hun omgeving, vervolgt ze haar verhaal: “Je bent wat je eet, daar ben ik van overtuigd. Probeer het maar eens: als je een maand lang puur en gezond eet, ga je je fysiek én mentaal beter voelen. Ik word heel blij van gezonde gewassen, die voor gezonde mensen zorgen. Dat ik aan het begin van de voedselketen mag staan, voelt als een voorrecht.”
Vriendelijk
Het biodynamische boerenvak klinkt vrij simpel, zegt Lizelore: “Je zaait, wacht en oogst. Maar er komt veel meer bij kijken. Je hebt vertrouwen nodig. Binnen ons landbouwsysteem werkt alles heel nauw samen. Ik ben niet de belangrijkste in die samenwerking maar moet wel de voorwaarden scheppen waarbinnen het mag en kan gebeuren. Vervolgens moet ik het overlaten aan de natuur en erop vertrouwen dat ik uit dat kleine doosje zaad een giga schuur vol uien of wortelen krijg.” In de zeven jaar dat Lizelore nu het boerenbedrijf runt, heeft ze alle extremen wel een keertje meegemaakt. “Hele droge en hele natte jaren,” vat ze het samen. “Elke keer zorgde het universum ervoor dat het weer op zijn pootjes terecht kwam. Behalve dat mijn vertrouwen in de natuur is gegroeid ben ik als mens ook rustiger, krachtiger en vriendelijker geworden. Waarom vriendelijker? Als ik langs de akkerranden loop en de zweefvliegen en vlinders van bloem naar bloem zie vliegen, besef ik hoe kwetsbaar het leven is. Dat besef heeft mij zachter gemaakt.”
De kernwaarden van biodynamische landbouw.