Waarom we het nog steeds niet over preventie hebben

Recent onderzoek van de Universiteit van Groningen wijst uit dat bijna de helft van de mensen met obesitas die op de IC’s liggen tegelijkertijd ondervoed zijn. Tekorten aan spiermassa, mineralen en vitaminen. Lees hier het interview met de onderzoekers in het Dagblad van het Noorden.

Al eerder verscheen er een rapport van de Wageningen Universiteit. Ze hebben alle vergelijkende onderzoeken vanaf 2005 op een rijtje gezet in een rapport ‘Gezondheidseffecten biologische landbouw’ en kwamen tot een aantal duidelijke conclusies over de voordelen wat betreft minder ongewenste belastende stoffen en juist extra voor ons immuunsysteem gunstige stoffen in biologische voeding. Ook wordt in dit rapport een relatie gelegd tussen het eten van biologische voeding met een lagere risico op het ontwikkelen van bepaalde aandoeningen, zoals allergieën, metabool syndroom en obesitas, en bepaalde vormen van kanker.

In tijden van noden in de zorg en het belang van het opbouwen van weerstand toch groot nieuws, zou je zeggen. Natuurlijk, we zitten in een acute crisis en dat vraagt soms drastische maatregelen waar het heel ingewikkeld is om het als samenleving over eens te worden, maar wanneer komen de lange termijn oplossingen in beeld? Wanneer gaat de overheid serieus werk maken van preventieve maatregelen? Overigens niet alleen over een gezonde leefstijl en een gezond eetpatroon (en met echte maatregelen ondersteund, zoals bv. suiker- en vleestax) maar ook door afbouw van de risicovolle intensieve veehouderij in het kader van naar mensen overdraagbare ziekten (zoönose). Zou een duidelijk uitgelegd langetermijnplan om de oorzaken van de huidige crisis aan te pakken ook geen probaat middel kunnen zijn tegen de toenemende polarisatie in onze samenleving? Immers, we willen toch niet jaarlijks worden ingeënt en opgehokt, zoals de dieren in de intensieve veehouderij?

Veel bedrijven en financiers die actief zijn in de agrarische sector zitten in hun maag met biologische en biodynamische landbouw. Er valt veel minder aan te verdienen. Onze boeren willen geen kunstmest, ze willen geen chemische bestrijdingsmiddelen, ze willen geen mega-stallen. Daarom roepen hun lobbyisten ‘dat bio de wereld niet kan voeden’, ‘dat bio niet gezonder is’. En zoeken naar nieuwe verdienmodellen waar de verlossing wordt gepredikt over nieuwe en onbewezen technologie vanuit aanhoudend ‘controle-denken’ in plaats van slim meebewegen met de natuur vanuit de boerenpraktijk.

De voor de lobbyisten en hun opdrachtgevers ongemakkelijke waarheid is dat biologische landbouw de gulzige monden van de te eenzijdig op winst gedreven aandeelhouders van financiers en producenten van kunstmest, chemie, krachtvoer en – voor de mens junkfood – niet kunnen voeden. Biologisch voedt de mens en zorgt voor behoud van de leefomgeving. Een prachtig model voor onze aarde en de lokale reële economie van en rondom bio-boerderijen waar van alles kan bloeien en groeien. Leven trekt leven aan. Net als dat megastallen het leven in de omgeving juist van zich vervreemdt.

We moeten naar een andere samenleving. Om te overleven op deze aarde zullen we snel moeten afkicken van onze verslaving aan fossiele brandstoffen, van het gebruik van gif bij het verbouwen van voedsel en van de consumptie van suikerrijk bewerkt voedsel. Maar ook van het idee dat economische groei oneindig zou zijn. Gaan we dan allemaal op een houtje bijten? Zonder drastische omwenteling van ons gedrag zal dat in ieder geval gebeuren en wordt het zelfs drijfhout omdat we letterlijk overspoeld worden door klimaatproblemen en een onbetaalbare volksgezondheid.

Dat het logisch is dat als je met de natuur en zonder gif werkt, kwalitatief beter voedsel produceert en dat het goed is om dat zo onbewerkt mogelijk te nuttigen, dat wisten we natuurlijk al wel.  Maar toch fijn dat het nu ook vanuit de Universiteiten in Wageningen en Groningen wordt bevestigd. Nu wordt het tijd dat de overheid haar oren niet meer laat hangen naar lobbyisten die werken vanuit een doodlopend en achterhaald bedrijfsmodel, maar zich richt op preventie gestoeld op voortschrijdend inzicht vanuit de wetenschap.

Bert van Ruitenbeek
Directeur Stichting Demeter

Ademen met de klimaatcrisis in de biodynamische landbouw
De Koe houdt ons een spiegel voor
Share